Năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo dựng nền tảng thực hiện các mục tiêu của kế hoạch 5 năm 2021-2025. Dự báo, tình hình trong nước và quốc tế vẫn tồn đọng nhiều khó khăn thách thức cho kịch bản tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô. Theo đó, đầu tư công sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng quan trọng cho nền kinh tế hiện nay và trong giai đoạn sắp tới.
1. Giải ngân đầu tư công sẽ bứt phá ngay từ đầu năm 2022
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương, trong hơn 1 triệu tỉ đồng tổng số vốn đầu tư công trung hạn từ vốn ngân sách trung ương, 639.061 tỉ đồng là số vốn của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Trong đó, có 242.075 tỉ đồng dự kiến bố trí cho 565 dự án khởi công mới, còn lại chưa phân bổ chi tiết vốn.
Điểm đáng chú ý là việc giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 sẽ tăng 20-30% so với giải ngân thực tế năm 2021 vì những lý do sau đây:
- Nguồn vốn bổ sung phát triển kết cấu hạ tầng từ gói kích thích kinh tế mới được thông qua;
- Nút thắt thiếu đá xây dựng và đất đắp đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới;
- Giá vật liệu xây dựng như sắt thép, xi măng, đá xây dựng được dự báo sẽ giảm trong năm tới;
- Thực tế giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 ở mức thấp, chỉ đạt 84% kế hoạch cả năm;
- Nhiều dự án hạ tầng giao thông trọng điểm đã hoàn thành công tác chuẩn bị, giải phóng mặt bằng và sẽ bắt đầu thi công các hạng mục chính vào năm sau.
2. Các nhóm ngành hưởng lợi trực tiếp
2.1. Nhóm ngành Xây dựng hạ tầng – Vật liệu xây dựng – Hạ tầng viễn thông
Việc hàng loạt các dự án cao tốc sẽ được đẩy mạnh triển khai trong giai đoạn 2022-2025 sẽ mở ra cơ hội bứt phá lợi nhuận cho nhóm các doanh nghiệp xây dựng hạ tầng giao thông. Nhu cầu huy động vật liệu xây dựng lớn tại các dự án cũng sẽ tác động tích cực đến nhóm doanh nghiệp thép xây dựng, đá xây dựng, nhựa đường và xi măng thời gian tới. Trong khi đó nhóm doanh nghiệp hạ tầng viễn thông cũng sẽ được hưởng lợi từ gói kích thích 10.386 tỷ đồng (bao gồm 5.386 tỷ đồng đầu tư hạ tầng số & chuyển đổi số và 5.000 tỷ đồng phát triển hạ tầng viễn thông, internet).
2.2. Ngành Xây dựng hạ tầng giao thông
Cùng với đó, việc giải ngân đầu tư công sẽ được đẩy mạnh ngay từ đầu năm 2022 sẽ trở thành động lực tăng trưởng chính cho ngành xây dựng hạ tầng năm nay. Các nhà thầu đã chứng minh được năng lực thi công và đang thực hiện hàng loạt dự án giao thông trọng điểm như VCG, HHV, C4G… , đồng thời sẽ được hưởng lợi chính từ chủ đề này. Bên cạnh đó, việc nhóm doanh nghiệp này đã vượt qua được những điều kiện đấu thầu khắt khe trước đây sẽ tạo thêm ưu thế cho họ có thể tiếp tục tham gia các dự án hạ tầng lớn tiếp theo trong giai đoạn 2021-2025.
2.3. Ngành Thép xây dựng
Trong năm 2022, kỳ vọng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Việt Nam sẽ tăng trưởng 10-15% so với cùng kỳ, được hỗ trợ bởi:
- Tăng tốc phát triển hạ tầng nhờ vào việc đẩy mạnh đầu tư công;
- Sự nóng lên trở lại của thị trường bất động sản nhà ở trong năm 2022 do lãi suất giảm và nguồn cung mới mở bán cao hơn.
Đáng chú ý, các doanh nghiệp sở hữu thị phần hàng đầu và hệ thống phân phối rộng khắp sẽ được hưởng lợi chính từ việc gia tăng nhu cầu nguyên vật liệu trong năm nay. Sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Việt Nam và thị phần thép xây dựng Việt Nam 11 tháng đầu năm 2021 sẽ phục hồi tăng trưởng vào năm 2022.
2.4. Ngành Đá xây dựng
Do đặc thù của ngành đá xây dựng, chi phí vận chuyển thường chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành thành phẩm. Tùy thuộc vào khoảng cách và loại hình vận chuyển, giá đá giao đến công trường có thể cao gấp đôi giá đá tại mỏ.
Do đó những doanh nghiệp niêm yết sở hữu những mỏ đá nằm gần các dự án cao tốc sẽ được ưu tiên huy động nhờ ưu thế về vị trí và chất lượng sản phẩm. Ước tính các dự án hạ tầng lớn ở phía Nam (gồm cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ, Phan Thiết – Dầu Giây và Sân bay Long Thành) sẽ cần từ 30 – 32 triệu m3 đá xây dựng trong giai đoạn 2020-2025, tương đương 150 – 160% công suất khai thác được cấp phép của các doanh nghiệp niêm yết trong ngành.
2.5. Ngành Nhựa đường
Kỳ vọng các công ty sản xuất nhựa đường sẽ được hưởng lợi nhiều hơn vào năm 2022-2023 khi hàng loạt các dự án cao tốc bước vào giai đoạn thi công rải nhựa đường. Dữ kiện sử dụng bằng việc so sánh mức tăng trưởng sản lượng tiêu thụ của ngành dựa trên sản lượng tiêu thụ của Tổng công ty Hóa dầu Petrolimex – CTCP (PLC VN, HNX), công ty đã duy trì khoảng 30% thị phần nhựa đường trong nước trong giai đoạn 2015-2020. Đáng chú ý, nhờ vào (1) hệ thống nhà kho lớn, phân bổ rộng khắp và sở hữu thị phần dẫn đầu, và (2) PLC có mối quan hệ lâu năm với các doanh nghiệp nhà nước và thường xuyên hoàn thành tốt các hợp đồng, Tổng công ty Hóa dầu Petrolimex đang có vị thế tốt để giành được các hợp đồng trong thời gian tới.
